Resim/Heykel Yapmak Değil, Onlara Tapmak Haramdır!

Resim/Heykel Yapmak Değil, Onlara Tapmak Haramdır!

Kur’an’da resim veya heykelin yasak olduğuna dair herhangi bir bilgi yer almaz. İslam Kültüründeki resim/heykel yasağının kaynağı Kur’an değil, rivayetler ve geleneksel anlayıştır. Aynı şekilde kıyamet gününde azabı en şiddetli olan kimselerin ressamlar olacağı veya resim olan yere meleklerin girmeyeceği şeklindeki ifadelerin Kur’an’dan dayanakları yoktur.

Bu meselenin Kur’an açısından doğru anlaşılması için resim/heykel anlamına gelen temasil kelimesi çok önemlidir.

“… Şu karşısına geçip tapmakta olduğunuz heykeller (temasil  التَّمَاث۪يلُ  ) de ne oluyor?…” (Enbiya [21] 52).

“Ona dilediği gibi kaleler, heykeller (temasil  تَمَاث۪يلَ  ), büyük havuzlara benzer çanaklar ve sabit kazanlar yaparlardı…” (Sebe [34] 13).

Timsal kelimesinin çoğulu olan temasil  تَمَاث۪يلَ  Enbiya [21] 52’de put anlamında kullanıldığı halde, Sebe [34] 13’te tapmak maksadı olmaksızın Süleyman Nebi’nin bizzat yaptırdığı resimleri/heykelleri ifade etmektedir. Yani Kur’an’a göre her resim/heykel, put anlamında kullanılmamıştır. Dolayısıyla Kur’an resim/heykel konusuna kayıtsız kalmamış, onları bir Nebi’sinin yaptırdığını belirtmiş ve her resim/heykelin haram olmadığını ifade etmiştir.

Her ne kadar Kur’an’da bir resim/heykel yapma yasağı bulunmasa da örneğin müzik, sanat, eğlence gibi konularda olduğu gibi sanatçıları sınırlayan bazı ilkeler vardır:

• Eserlerde şirki çağrıştırabilecek herhangi bir unsur olmamalıdır (Zümer [39] 65).
• Eserler yüz kızartıcı ve utanç verici olmamalıdır (Nahl [16] 90).
• Eserler hakaret, saygısızlık içerememelidir (Enam [6] 108).

Sonuç olarak Kur’an’a göre resim veya heykel yapmak değil, onlara tapmak yasaktır.

Çeşitli isimlerle anılan Bizans para birimi, Arapçaya Dinar (Denarius) şeklinde geçmiştir. Rasulullah, Bizans İmparatoru Heraklius’un (Yönetimi: 610-643) kabartmalarının yer aldığı bu para birimini kullanmıştır (Al-i İmran [3] 75). Fakat üzerinde resim bulunan bu nesneler Kur’an tarafından put olarak tanıtılıp yasaklanmamıştır!