Yılan mı, Ejderha mı?

Yılan Mı, Ejderha Mı?

Yılan mı, Ejderha mı?

Kur’an meali hazırlanırken yapılan bazı dikkatsizlikler, daha sonra çelişki iddiası olarak karşımıza çıkabilmektedir. Sözgelimi, Taha [20] suresinin 20. ayetinde Allah Tuva vadisinde Hz. Musa’ya, Firavuna gitmeden önce verdiği mucizeleri gösterirken asasını yere atmasını ister ve asa, hareketli bir yılana (hayyetun – حَيَّةٌ ) dönüşüverir. A’raf [7] suresinin 107. ayetinde ise aynı asa, Firavunla karşılaşma esnasında, ejderhaya dönüşür (su’bânun – ثُعْبَانٌ ).
Görüldüğü gibi, iki farklı yer ve zamanda meydana gelen bu olayda yere atılan asanın yılana, daha sonra da ejderhaya dönüşme olayı garipsenmekte, çelişki olarak düşünülmektedir. Oysaki, birçok Türkçe Kur’an çevirelerinde ejderha diye çevrilen ‘su’bânun‘ ( ثُعْبَانٌ ) sözlüklerde bir tür iri yılan olarak anlatılmaktadır (Edward William Lane, Arabic-English Lexicon, Williams & Norgate, Londra 1863, s. 337; Rağıb el-Isfahani, Müfredat, çev. Abdulbaki Güneş, Mehmet Yolcu, Çıra Yay., İstanbul Ağustos 2010, s. 206; İbn Manzur, Lisanu’l-Arab, II, Beyrut 1997 (1417), s. 98). Yani bu kelimenin ejderha anlamı olmamasına karşın, büyüklüğünden dolayı âdeta bir ejderhaya benzetilmeye çalışıldığı söylenebilir. Ama yine de, efsanevi bir canavar olan ejderha kelimesinin kullanılmaması gerekirdi. Ayrıca ‘Su’bânun‘ kelimesi, tüm İngilizce ve Almanca Kur’an çevirilerinde hep yılan olarak çevrilmiştir. Bu kelimen sonraki zamanlarda ejderha anlamına da gelmiş olabilir, ama en eski Arapça sözlüklerinde böyle bir anlam yoktu. Dolayısıyla, Taha suresinin 20. ayetinde yılan kelimesine karşın A’raf suresinin 107. ayetindeki kelimenin ejderha olarak çevrilmesi bir çelişki değil, sadece bizim müfessirlerin bir tercihidir. İki kelimenin de, farklı özellikleri olmasına karşın birer yılan şeklinde çevrilmesiyle sorun ortadan kalkmaktadır.

Katkılarından dolayı Prof.Dr. Murat Sülün, Andreas Ismail Mohr, Wah’b Ben Ishak ve Mustafa Badin Kaymaz’a teşekkürler.

Faydalanılan Kaynak: Bülent Tatlıcan, Kur’an’da Çelişki Yoktur, Mekki Yay., İstanbul Mart 2007, s. 93. Fotoğraf Kaynağı: http://ragingvanity.files.wordpress.com/2012/05/scan00102.jpg