Sokrates Peygamber Olabilir mi?
Kur’an’ın hikayelerini anlatmadığı peygamberlerden (Mü’min [40] 78) birisi de belki Sokrates’tir. Sokrates, içindeki ‘daimonion’ diye adlandırdığı (Tanrıdan gelen) bir sesin ya da esinin (vicdan), onu yönlendirdiğini ve kötülük yapmaktan koruduğuna inanmıştı. O, Yunan tanrılarını, paganizmi, politeizmi reddedip monoteizmi savunmuş ve bu uğurda şehit olmuştur. Sokrates, ahlak (ethic) felsefesini başlatıp etkileyen ilk kişidir (peygamberlere güzel ahlakı tamamlama görevi verildiği unutulmamalıdır). Sofistler, Platon, Aristoteles vb. öğrettiği bilgilerden ücret istemiş ama Sokrates hiçbir ücret almamıştır (Kur’an, elçilerin ücret almayacaklarını belirtir. Mesela Yunus [10] 72). Sokrates kendisini savunurken, “Ey Sokrates, felsefe yapmaman şartıyla serbest bırakıyoruz”, derseniz, o zaman sizlere derim ki, “Siz Atinalı erkekler, sizlere değil Tanrı’ya itaat edeceğim… Çünkü bana bunu Tanrı buyuruyor… Bu yüzden bir değil bin kere ölmem gerekse de tutumumu değiştirmeyeceğim.” demiştir (Platon, Sokrates’in Savunması, 104, 105). Hiçbir filozof, tanrı buyuruyor, bana bu görevi tanrı verdi demez ve dememiştir.
Yardımlarından dolayı Ekrem Sevil’e teşekkürler.